فون عقرب های (Arachnida: Scorpiones) شهرستان دزفول، جنوب غرب ایران

بهداروندی, حسن; موسی زاده کوتیانی, افشین; براهوئی, حسین

doi:10.22126/jbat.2024.9498.1036

فون عقرب های (Arachnida: Scorpiones) شهرستان دزفول، جنوب غرب ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان، اهواز، ایران

² ستاد فرماندهی نیروی انتظامی شهرستان دزفول، دزفول، ایران

³ گروه زراعت و اصلاح نباتات گیاهی، پژوهشکده کشاورزی، پژوهشگاه زابل، زابل، ایران

10.22126/jbat.2024.9498.1036

چکیده

تعداد 23 گونه عقرب از استان خوزستان گزارش شده است که به 13 جنس و سه خانواده تعلق دارند. با توجه به اهمیت عقرب ها برای علم پزشکی و پراکنش عقرب های دارای زهر خطرناک در جنوب ایران، فون عقرب های شهرستان دزفول در شمال استان خوزستان و جنوب غرب ایران مورد بررسی قرار گرفت. عقرب‌های این منطقه طی سال‌های 1398 تا 1402 با نور ماوراء بنفش در شب و جابجایی سنگ در روز پایش شدند. در مجموع نه گونه متعلق به هفت جنس و سه خانواده شناسایی شد. دو گونه Androctonus crassicauda و Scorpio maurus townsendi فراوان‌ترین و گونه Orthochirus gantenbeini کمترین فراوانی را داشتند. نمونه های تیره رنگ جنس Androctonus در تمام مناطق ایران و کشورهای همسایه به نام A. crassicauda شناخته می شوند. با توجه به اینکه نمونه تایپ گونه Compsobuthus matthiesseni از استان قم توصیف شده است، نیاز به بررسی مولکولی جمعیت های این گونه می باشد. گونه Hottentotta saulcyi یک گروه گونه ای است و نیاز به مطالعه دقیق دارد. جمعیت های گونه H. zagrosensis نیاز به بررسی ریختی و مولکولی دارند. بررسی ریختی و مولکولی اعضای جنس Mesobuthus نشان داده است که فقط گونه M. crucittii در استان خوزستان پراکنش دارد. بررسی ریختی اعضای جنس Orthochirus نشان داد که O. gantenbeini و O. mesopotamicus در شمال استان خوزستان ساکن هستند. با توجه به کشنده بودن زهر گونه Hemiscorpius lepturus برای انسان، بررسی دامنه پراکنش این گونه ضروری است. برای تعیین وضعیت جمعیت های مختلف جنس Scorpio در ایران به مطالعه گسترده و دقیق نیاز است. دو گونه H. juliae و Odontobuthus bidentatus که قبلاً از شهرستان دزفول گزارش شده بودند، در این تحقیق یافت نشدند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

جانورشناسی

عنوان مقاله [English]

Fauna of scorpions (Arachnida: Scorpiones) of Dezful County, Southwest of Iran

نویسندگان [English]

Hasan Behdarvandi ¹
Afshin Mousazadeh Kotiani ²
Hossein Barahoei ³

¹ General Department of Environmental Protection of Khuzestan, Ahvaz, Iran

² The headquarters of the police force of Dezful city, Dezful, Iran

³ Department of Agronomy and Plant Breeding, Agricultural Research Institute, Research Institute of Zabol, Zabol, Iran

چکیده [English]

Twenty-three species of scorpion is reported from Khuzestan Province belonging to 13 genera and three families. Considering the importance of scorpions for medical science and distribution of scorpions with dangerous venom in the south of Iran, the scorpion fauna of Dezful County in the north of Khuzestan Province and southwest of Iran was investigated. The scorpions of this area were monitored during 2019 to 2023 with UV light at night and rock rolling during the day. Totally nine species belonging to seven genera and three families were identified. Androctonus crassicauda and Scorpio maurus townsendi were the most abundant and Orthochirus gantenbeini had the lowest frequency. Dark-colored specimens of Androctonus are known as A. crassicauda in all regions of Iran and neighboring countries. Considering that the type specimen of Compsobuthus matthiesseni was described from Qom Province, there is a need for molecular investigation of the populations of this species. Hottentotta saulcyi is complex species and need to detailed study. Populations of H. zagrosensis need to morphological and molecular studies. The morphological and molecular study of Mesobuthus members is showed that only M. crucittii is distributed in Khuzestan Province. Morphological study of members of Orthochirus indicated that O. gantenbeini and O. mesopotamicus, are distributed in the northern part of Khuzestan Province. Due to the lethality of venom of Hemiscorpius lepturus for humans, it is necessary to study the range of distribution of this species. A wide and detailed study is needed to determine the status of different populations of Scorpio in Iran. Hottentotta juliae and Odontobuthus bidentatus, which were previously reported from Dezful County, were not found in this research