مطالعه تشریحی و بافت شناسی دستگاه تولیدمثلی ماده آگامای استپی Trapelus agilis (سوسماران: آگامیده)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

چکیده

این مطالعه بخشهای مختلف دستگاه تناسلی ماده و تغییرات بافتی این بخشها طی فعالیت سالیانه در سوسمار استپی Trapelus agilis از خانواده Agamidae را بررسی می‌کند. نمونه‌های ماده T. agilis در دو فصل بهار و تابستان از منطقه شادگان (جنوب غربی استان خوزستان) جمع آوری شد. نمونه‌ها با کلروفرم بیهوش و بعد از مرگ (به وسیله تزریق داخل صفاقی سدیم پنتوباربیتون) در آزمایشگاه تشریح شدند. پس از آن دستگاه تولیدمثل آن‌ها مورد مطالعه‌ی آناتومیکی قرار گرفته و سپس این دستگاه از بدن جانورخارج شد و مراحل پاساژ بافتی (آبگیری، شفاف‌سازی، آغشته-سازی و قالب‌گیری) برروی آن‌ها انجام شد. در ادامه مرحله برش‌گیری با میکروتوم دوار، برش‌های سریالی از دستگاه تولیدمثلی ماده تهیه شد. اسلایدهای آماده شده با روش هماتوکسلین- ائوزین (H&E) رنگ‌آمیزی گردیدند و سپس به وسیله‌ی میکروسکوپ نوری مورد مطالعه بافت شناسی قرار گرفتند. نتایج این مطالعه نشان داد سوسمار ماده T. agilis در اوایل فصل بهار از خواب زمستانی بیدار شده و با تغذیه از حشرات موجب بالا رفتن قدرت بدنی خود برای ورود به فاز تولید مثل می شوند. نتایج بافتی نشان داد که تخمدان‌های سوسمار در فصل بهار شروع به افزایش حجم می‌کند و در ماه‌های (فروردین و اردیبهشت) دارای تعداد زیادی فولیکول و در ماه‌های (خرداد و تیر) آماده تخمک گذاری می‌گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Anatomical and histological study of the female reproductive system Steppe Agama, Trapelus agilis (Sauria: Agamidae)

نویسندگان [English]

  • Nasrin Darabitabar
  • Ahmad Gharzi
  • Rasoul Karamiani
Department of Biology, Faculty of Science, Razi University, 6714967346 Kermanshah, Iran
چکیده [English]

This study evaluate the anatomical and histological structure of the female reproductive system in Trapelus agilis of the Agamidae family. Specimens of Trapelus agilis steppe lizard were collected in spring and summer from Shadegan area (Southwest of Khuzestan Province). Samples were anesthetized with chloroform after death (by intraperitoneal injection of Sodium pentobarbitone) and described in the laboratory. After that, their reproductive system was studied anatomically and then removed from the animal's body and tissue passage (dehydration, clarification, impregnation and molding) steps were performed on them. Following the cutting stage with a rotating microtome, serial sections were prepared from the female reproductive system. Following the cutting stage with a rotating microtome, serial sections were prepared from the female reproductive system. The results of this study showed that Trapelus agilis lizards wake up from hibernation in early spring and increase their physical strength to enter the reproductive phase by hunting insects. Histological results showed that lizard's ovaries began to increase in volume in spring and in the months (April and May) with a large number of follicles and in the months (June and July) are ready to ovulate.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Steppe Agama
  • Ovary
  • Ovidact